x

VIROLOGJI – KAPITULLI 7     

VIRUSI I IMUNODEFICIENCES TEK NJERIU DHE SIDA  

PJESA E PARË   

Dr Richard Hunt

Professor
University of South Carolina School of Medicine

 

Përktheu:
Profesor Kristaq Bërxholi
Virolog - Fakulteti i Mjekësisë  Veterinare
Departamenti i Lëndëve Paraklinike
Tiranë  - Shqipëri 

ANGLISHT

En Español

E-MAIL DR BERXHOLI

Let us know what you think
FEEDBACK

KËRKO

KY KAPITULL ËSHTË NDARË NË DISA PJESË

L PËR NË PJESË  TË TJERA TË VIH DHE SIDA JANË NË FUND TË  KËSAJ FAQEJE

KLIKO NË BOXET GRI PËR TË PATUR MË SHUMË INFORMACION

KLIKO NË BOKSET E VERDHA PËR TË SHKUAR NË KAPITUJT E TJERË

Pandemia botërore e SIDAS (Acquired Immunodeficiency Disease Syndrome) ka qënë me ne për më shumë se 20 vjet dhe nuk ka treguar shënja të pakësimit. Çdo vit në botë vdesin nga SIDA rreth 3 milionë njerëz kështu deri tani kanë vdekur më shumë se 25 milionë njerëz. Sot janë të infektuar me SIDA së paku 33 milionë njerëz dhe çdo ditë kemi së paku 14.000 infeksione të reja.

Që në fund të vitti 1970, HIV-i dhe SIDA kanë qënë përhapur në Shtetet e Bashkuara (figura 1) dhe në gjithë botën. Në Afrikën sub-Sahariane jetojnë më shumë se 22 milionë njerëz të infektuar me HIV.
Pamvarësisht suksesit të madh në trajtimin e njerëzve të infektuar në vëndet perëndimore, sëmundja është bërë shkaku kryesor i vdekjeve në shumë vënde të botës së tretë në të cilën kemioterapia është përdorur vetëm në nj numur të vogël të popullatave të infektuara. Përpjekjet për të prodhuar një vaksinë kanë qënë të pasuksesshme.
SIDA shkaktohet nga virusi i imunodeficiencës humane (VIH) i cili është gjetur në të gjitha rastet e sëmundjes.Targetet e para të këtij virusi janë limfocitet ndihmëse T4 (CD4+) porse ai mund të infektojë gjithashtu dhe disa tipe të tjera qelizash përfshi dhe makrofagët. Humbja e limfociteve T ndihmëse tek njerzit e prekur, të shpie në bllokim të sistemit imun CD4+ T4 (imunosupresio) dhe pasoja fatale nga infeksionet oportune.

VIH është një lentivirus, klasë e retrovirusëve. Emri lentivirus nënkupton virusë të ngadaltë, që quhen kështu për shkak se këta virusë kërkojnë një kohë mjaft të gjatë për të shkaktuar sëmundjen. Shumica e lentivirusëve kanë target qelizat e sistemit imun dhe për pasojë sëmundja shfaqet si një pamjaftueshmëri immune. Ka 5 serogrupe të njohur të lentivirusëve që infektojnë primatët, dhëntë dhe dhitë, kuajt, macet dhe gjedhin.
 

Ka dy tipe të virusit VIH: VIH-1 dhe VIH-2. Këta shkaktojnë sëmundje të dallueshme klinikisht, megjithëse koha e shpërthimit të sëmundjes është më e gjatë për tipin VIH-2. Epidemia botërore e VIH dhe SIDA është shkaktuar nga VIH-1, kurse VIH-2 është më i kufizuar në Afrikën perëndimore.

Lentivirusi integrohet(bashkohet) me genomën e qelizës së bujtësit në formën e një provirusi në të njëjtën mënyrë si dhe retrovirusët e tjerë. Në ndryshim nga retrovirusët e tjerë, të cilët tipikisht budojnë nga qeliza e infektuar për një periudhë të gjatë kohe, ai,VIH gjëndet në gjëndje inaktive si provirus brënda qelizës për shumë vjet, sidomos në limfocitet CD4+ T4 të memorjes duke vendosur një infeksion për një kohë të gjatë. Kur këto qeliza riaktivizohen, prodhimi i virusit ndodh përsëri dhe përfundimisht shkatërron qelizën përkatëse. Megjithëse VIH mund të zhduket nga qeliza në qarkullim, shumzimi dhe budingu vazhdojnë të ndodhin në inde të tjera në rastin e mungesës së terapisë. Në dallim nga retrovirusët e tjerë VIH nuk transmetohet nëpëmjet linjës së qelizës.

Në pacientët e infektuar, VIH mund të zbuIohet nga prezenca e antitrupave anti VIH ose nga prezenca e vetë virusit duke përdorur testin e reaksionit të PCR(polymerazë chain reaction). PCR është shumë e ndjeshme dhe mund të tregojë situatën e VIH në rast se ai nuk mund të zbulohet imunologjikisht..
 

  Figura 1. Përhapja e SIDA në Shtetet e Bashkuara nga viti 1979. Kliko ne të majtë të ikonës dhe shif lëvizjen.

gif file CDC

 

PJESE TE TJERA TE VIH

PJESA  I VIRUSI I PAMJAFTUESHMËRISË  IMUNE TEK NJERZIT DHE SIDA

PJESA II VIH DHE SIDA; SËMUNDJA

PJESA III KURSI I SËMUNDJES

PJESA  IV PËRPARIMI DHE BASHKË-FAKTORËT

PJESA  V STATISTIKAT

PJESA VI  NËNTIPET DHE BASHKË-RECEPTORËT

PJESA VII  KOMPONENTËT DHE CIKLI JETËSOR I VIH

PJESA VIII  LATENCA E VIH

PJESA  IX GJENOMA E VIH

PJESA  X  HUMBJA E QELIZAVE CD4

PJESA XI  INFEKTIMI I QELIZAVE TË TJERA NGA VIH DHE POPULLACIONI I POLYMORFIZMIT

APENDIX I  VAKSINA ANTI-VIH

APENDIX II  SHKAKTON VIH- SIDA?

APENDIX III  KEMIOTERAPIA ANTI-VIH

 

Kthehu në seksionin e virologji të Microbiology and Immunology On-line

 

faqja së fundi e ndërruar në  Monday, February 16, 2015
faqja mbahet nga  Richard Hunt