BÖLÜM SEKİZ

MEDIKAL MİKOLOJİ SÖZLÜĞÜ

Dr Art DiSalvo
Emeritus Director, Nevada State Laboratory, Reno
Emeritus Director of Laboratories, South Carolina Department of Health and Environmental Control, Columbia

Çeviri
Prof. Dr. Mustafa Demirci,
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dallı
 

A

ACTIDIONE - sikloheksimidin ticari markası, selektif antifungal etken.

AERIAL (HAVA) - miçel (misal): agar yüzeyinde yukarıda bulunan miseller.

ANAMORF - Nükleer rekombinasyon (eşeysiz üreme) olmadan kaynaklanan, bir somatik veya üreme yapısı. Krş Teleomorph.

ANTROPOFİLİK - Bir mantar (dermatofit), diğer hayvanlar ya da toprak yerine, tercihen insanlar üzerinde yetişir.

ARTROKONİDİYUM - (Çoğul: arthroconidia) parçalanma veya hifa parçalanması yoluyla yayılan bir tallik konidya. Bu özellikle üretildiği hife göre büyük değildir ve ayrılma bir septum ile oluşur.

ARTROSPOR - bakın; artrokonidiyum.

ASTEROİD CİSİMCİK - (Splendore-Hoeppli fenomeni), özellikle Sporotrikozda bir bazofilik mayanın çevresinde yaklaşık 10 mikron genişliğinde olan bir eozinofilik kaplama oluşturan madde.

B

BASE (taban) - Bir maya ana hücresi ve tomurcuğunun birleşme yeri.

BIOFILM (Biyofilm) - Organizmanın bir mikrokolonisinin bir yüzeye (kateter, implant, kanül, damar) yapışması ve uygun sıvı hareketi ile kaldırmaya karşı direnç ve anti-mikrobiyallere duyarlılıkta azalma kazanması.

BUD (tomurcuklanma) - mayalarda bulunan yaygın eşeysiz üreme türü.

C

KAPSÜL - Bazı mayalar (Cryptococcus, Rhodotorula) ve bazı sporların ve konidianın hücre gövdesinin etrafında kapsayan bir hiyalin mucopolysaccharide.

Klamidospor - özellikle Histoplasma capsulatum'un olarak, sporu istirahat dayanıklı Kalın duvarlı. makrokonidileri bakın.

COENOCYTIC (koenositik) - septasız, septa olmadan.

KOLONİZASYON - doku istilasına olmadan, bir konakta bir organizmanın büyümesi.

KOLUMELLA - BİR sporangiumun steril invajinasyon, Zygomycetes'lerdeki gibi.

KOMMENSALİZM - Her iki katılımcıyada herhangi bir zararın olmadığı, bir simbiyotik ilişki.

KOMPLEMAN FİKSASYON - Mantar enfeksiyonlarına karşı antikor tespit etmek için de kullanılabilen bir serolojik prosedür. Diğer sistemik mantarlar ile çapraz reaksiyona girer fakat kantitatif bir testtir.

KONİDİYOGENÖZ HÜCRE - bir konidiya ortaya çıkaran hücre.

KONİDİYUM (çoğul. conidia) - bir reprodüktiv propagül tarafından nükleer rekombinasyon yokluğunda üretilen bir üreme, böylece anamorfik veya eşeysiz üreme oluşur.

KONİDİYOFOR - konidiyum taşıyan özel bir hif veya konidiyum doğurur

CYCLOHEXIMIDE (Sikloheksimid)- bakın Actidione.

D

DERMATOMİKOZ - saç, deri ve tırnakları enfekte edebilen Trichophyton, Microsporum ve Epidermophyton cinsi keratinofilik mantarların neden olduğu saç, deri ve tırnağın bir enfeksiyonu.

DERMATOFİT - saç, cilt ve tırnakta dermatomikoz oluşturan mantarların genel adı

DEMATİAKOZ (DEMATIACEOUS) - hücre duvarında, kahverengi veya siyah melatonik pigment olan bir mantar.

DİKOTOMÖZ (DICHOTOMOUS) - bir tip devamlı tekrarlayan dallanma, her dallanmada dallar eşit büyüklüğe ve gövdeden eşit şekilde ayrılırlar. anadal ile yeni dal aynıdır ayrılamaz.

DİMORFİK – iki formunun olması.
 

E

EKİNULAT (ECHINULATE) - narin dikensi çıkıntılar ile kaplı.

EKOLOJİ - organizmaların çevreleri ile etkileş faktörlerini inceleyen bilim

Ektoendotriks (ECTOENDOTHRIX) - saçın dış ve şaft içinde oluşan artrokonidiya.

Ektotriks (ECTOTHRIX) - saç şaftın dışında artrokonidiyalardan bir kılıf oluşması. Saç kütikül yok edilir.

Dişsiz (EDENTULOUS) - diş olmaması.

ENDOJEN (ENDOGENOUS) - içinden.

ENDEMİK - sınırlı bir coğrafi alanda ortaya çıkan bir hastalıktır.

ENDOSPOR - başka bir birim içinde oluşturulan bir spor. bir sferül gibi, (Coccidioidomycosis'da tipik).

Endotriks (ENDOTHRIX) - saç şaftı içinde oluşan artrokonidiya. saç kütikülü bozulmadan kalır.

Eksojen (EXOGENOUS) - dışardan. Bir çok mikotik enfeksiyonların kaynağı vücut dışındadır, yani dışsal (çevreden)

F

FLOKKOZ (FLOCCOSE, Yüne benzer) - Pamuk veya yün gibi.

FOMITE - gıda dışında, enfeksiyöz organizmaları ileten ve korunak olan başka bir madde.

Meyve cismi (FRUITTING BODY) - fungal üreme yapıları. (Sporlar).

Fungemi (FUNGEMIA) - Kanda mantarların varlığı.
 

G

GMS - Gomori methenamin gümüş. mantarları görünür hale getirmek için mükemmel bir boyama. Hücre duvarı siyah boyanır ve arka plan yeşil. Avantajı: Tüm mantarları boyar. Dezavantajı: Doku reaksiyonu görülmez.

Jeofilik (GEOPHILIC) - Toprakta bulunan, bir toprak rezervuara sahip.

GERM TÜP - bir maya, spor veya konidiyadan ilk filizlenme.

Tüysüz (GLABROUS) - Pürüzsüz.

H

H & E - Hematoksilen ve Eosin. Genel patolojide rutin olarak kullanılan bir boyama. Çoğu mantar görülebilir, ancak ayırt edici değildir. Mantar duvarları genellikle mavi veya mor boyanır. Diğer hücreler pembe boyanır. Avantajı: doku reaksiyonu görülebilir.

Hiyalo (HYALO) - Renksiz; Ayrıca hiyalin.

Hif, Hifa (çoğul, HYPHAE) - Bir mantarın bitkisel bir lifi.

HYPHOMYCETE - Hücre duvarlarında ayırt edici koyu pigment içeren/içermeyen miçel üreten mantarlar. Hif pigmentli ise dematiaceous denir; hif renksiz ise hiyalin denir.

I

IMMUNODIFFUSION (İmmünodifüzyon) - Bir serolojik test, bir çift çukura yerleştirilen antikor ve antijenin difüzyon çökeltme ile varlığını belirlemek

INCIDENCE (İnsidans) - belirli bir dönemde meydana gelen bir hastalık, yeni vaka sayısı.

INCUBATION PERIOD (KULUÇKA SÜRESİ) - vücüda giren bir enfeksiyöz ajan ve klinik belirtilerin başlangıcı arasındaki zaman.

INDURATED (Endurasyon) - Genel olarak, sertleşen yumuşak doku ile ilgili olarak kullanılan bir terimdir, sertlik kemik gibi değildir.

INTERCALARY (Eklenmiş) - Bir hifal birim içinde oluşturulmuş.

İNVAZİV - Bir dokuya giren bir organizmanın üremesi.
 

L

LATEKS AGLÜTİNASYON - antijen kaplı partiküllerin kümelenmesini ile antikor tespit etmek için basit bir serolojik prosedür.

M

Makrokonidiya (MACROCONIDIUM)- Aynı mantarın aynı şekilde ürettiği iki tür konidiyanın büyük olanı.

Mikrokonidiya (MICROCONIDIUM) (çoğul. microconidia) - Aynı mantarın aynı şekilde ürettiği iki tür konidiyanın küçük olanı

Küf (MOLD) – bakınız miçel.

MURIFORM – bir duvara benzer; transver ve longitidunal bölünmelerle multisellüler.

MİÇEL (MYCELIUM, Misel) – Bir mantar kolonisi oluşturan hifa kitlesi.

MİKOLOJİ - Mantar bilimi.

O

Organotropizm (ORGANOTROPISM) - Bir mantarın belirli bir organı istila tercihi.

P

PHAEO – Koyu pigmentli.

PREVALANS – Belirli bir alanda, belirli bir zamanda bir hastalık olgularının toplam sayısı

PROB – Belirli bir nükleik asit sekansı (bilinen) bilinmeyen bir mantar tamamlayıcı bir sekansını tespit etmek için kullanılır.

PSEUDOHİFA (çoğul. pseudohyphae) - Blastokonidiyaların peşisıra tomurcuklanmasıyla oluşan, birbirine bağlı, hücreleri ayıran septanın tamamlandığı ve hiçbir sitoplazmik bağlantının olmadığı, hücrelerin kırılgan dizisi, bir çok septalı hifada olduğu gibi.
 

R

RİZOİD – Bir kök şeklinde yapı. Bazı Zygomycete’lerin tanımlanmasında kullanılır.

REZERVUAR – Devamlı konak veya bir enfeksiyonu yayan taşıyıcı.

S

SAPROBE - enerji kaynağı olarak ölü organik maddeleri (ölü bitiki, hayvan) kullanan organizma.
Saprofit - bakınız Saprobe.

Sklerotik cisim (SCLEROTIC BODY) - (sklerotik hücresi). Kromomikozis etkeni çoğu mantarların doku formu (maya benzeri). koyu kahverengi, tek ve kısa zincirler yapmış şekilde, bazen septalı, çapı 5-15 mikron.

Duyarlılık (SENSITIVITY) - Hastalarda belirli bir hastalığa karşı duyarlılığının tesbiti

SEPTUM (çoğul, septa) - hücreyi ayıran bir duvar.

SEROLOJİ - Bazı hastalıkları; desteklemek, onaylamak veya ekarte etmek için periferik kanda antijenlerin veya antikorların araştırılması.

KAYNAK (SOURCE) - etiyolojik etkeni elde etmek için büyük olasılıkla bulunduğu klinik örnek. AYRICA ekolojik niş ya da etiyolojik ajanın doğal yuvası.

ÖZGÜNLÜK (SPECIFICITY)- Bir hastalığı doğru tanımlamak kapasitesi.

Dikensi (SPINOSE)- küçük dikenler ile kaplı.

Sporanjiyofor (SPORANGIOPHORE) - Bir sporangium doğuran bir özelleşmiş hifa.

Spoanjiyospor (SPORANGIOSPORE) - Bir sporangium oluşan bir üreme birimi.

Sporanjiyum (SPORANGIUM) - içinde ileri bölünmeyle sporların oluştuğu bir hücre.

SPOR - Üreme propagülü tarafından oluşturulan "serbest hücre", Ascomycete'lerde olduğu gibi. örneğin, mevcut çekirdek etrafında tek seferde oluşan komple sporlar ya da sporanjiyumda olduğu gibi "aşamalı bölünme".

Filiz, Dal (STOLON) - sporanjiyoforların ürettiği rizoidler gibi hif yapıları, Rhizopus cinsinde olduğu gibi.

SİNONİM - bir tür ya da taksonomik grup verilen diğer ad. (özellikle bir sonraki veya gayri meşru) adı.
 

T

TELEMORF (TELEOMORPH) - Bir mantar eşeyli üreme durumu.

TERMİNAL - Bir yapının sonunda kurulan.

TINEA - Kelimenin anlamı "güve". "Ringworm" anlamına gelen bir klinik terim.

TERMOTOLERANT (THERMOTOLERANT, Isıya dayanıklı) - yüksek sıcaklıklarda (genellikle C 42 üzerinde) üreme yeteneği.

TÜBERKÜLAT (TUBERCULATE) - makrokonidiyumların üzerinde parmak veya diken şeklinde çıkıntılar, Histoplasma capsulatum'da karakteristik.

V

VEZİKÜL (VESICLE) - Bir şişmiş ya da mesane gibi hücre.

VİRULANS (VIRULENCE) - Patojenite derecesi; Bir organizmanın hastalık oluşturma kapasitesi.

Y

MAYA (YEAST)- Tek hücreli mantar, genellikle yuvarlak, oval, tomurcuklanarak ürerler.

Z

ZOOFİLİK (ZOOPHILIC) – İnsanlardan çok hayvanları seven enfeksiyon.
 

Sözlük çeşitli kaynaklardan elde edildi: Rippon, Medical Mycology, Third Edition; Emmons, Binford, Utz, and Kwon-Chung, Medical Mycology, third Edition; Ainsworth & Bisby's Dictionary of the Fungi, Seventh Edition; ve diğer otörler. 

Mikrobiyoloji ve İmmünoloji On-line, Mikoloji Bölümüne Dönünüz 

This page last changed on Friday, November 25, 2016
Page maintained by Richard Hunt