x | x | ||||||||||||||||||||||
|
![]() |
||||||||||||||||||||||
xx |
BAKTERIOLOGJIA | IMUNOLOGJIA | MIKOLOGJIA | PARAZITOLOGJIA | VIROLOGJIA | ||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Tregoni
mendimin Tuaj PRAPAVEPRIMI |
|||||||||||||||||||||||
E-MAIL DR BERXHOLI | |||||||||||||||||||||||
KËRKO | |||||||||||||||||||||||
![]() Kjo pamje mikrografike tregon një sasi virionesh të parvovirusit H-1 të faniljes së Parvoviridae të virusëve me ADN. Familja e virusëve Parvoviridae gjithashtu përmban virionin e Parvovirusit B19, i cili është përgjegjës për shkaktimin e erytemës infektive ose të “Sëmundjes së pestë”. CDC
|
Sëmundja e pestë është një skuqje e zakonshme e lëkurës tek fëmijtë dhe shkaktohet nga parvovirusi human B-19 (figura 1). Ajo gjithashtu quhet erythrema infectiosum ose sëmundja shuplakës në fytyrë për shkak të skuqjes në faqe. Ajo quhet dhe sëmundja e pestë për shkak se është e pesta në serinë e skuqjeve, që vendosen në vazhdimësi se si ato janë zbuluar dhe që të gjitha duken njësoj. Të tjerat janë Rubeola, Skarlatina, Fruthi Gjerman (fruthi 3 ditor, rubella) dhe sëmundja e Dukës. Rreth gjysma e popullacionit në US është e infektuar me parvovirusin B-19 dhe infeksioni shkakton imunitet për gjithë jetën. Sëmundja e pestë që është e zakonshme tek fëmijtë, zakonisht është e lehtë dhe eliminohet shpejt e pa ndërhyrje. Ajo nuk kërkon trajtim, porse ajo mund të shkaktojë probleme serioze në disa persona të popullacionit. Fëmija me sëmundjen e pestë shfaq shënja nga disa ditë deri në dy javë pas infeksionit, porse zakonisht ato eliminohen pas rreth 1 jave. Njolla ngjan me skuqjen ne fytyrë nga një shpullë (figura 2), skuqje intensive në qafë me një rreth anemik përgjatë gojës (circumoral pallor). Ajo mund të përhapet në pjesët mbetëse të trupit si një e skuqur nga goditja (figura 3). Disa herë ka kruarje. Përpara shfaqjes së njollave, fëmija mund të ketë shënja të ngjashme me të ftoftin dhe ndoshta dhe ethe të ulët. Shumica e njerëzve janë të infektuar në fillim të jetës dhe bëhen imunë, porse adultët mund të infektohen. Ashtu si dhe fëmijët, adultët ndonjëherë nuk shfaqin shënja , porse ata mund të kenë njollat tipike. Kjo mund të shoqërohet me ënjtje të kyçeve në të dy anët e trupit të cilat zakonisht qetësohen pas disa javësh, megjithëse të ënjturit ngelet gjatë. Sëmundja mund të përhapet nga njeri person tek tjetri përpara se sa të shfaqet njolla. Meqënëse pacienti, shpesh ka shënja të ngjashme me te ftoftin përpara shpërthimit të njollave dhe virusi është gjetur në sekrecionet e traktit respirator, përhapja ka mundësi të ndodhë nga aerozolet (tështitje) ose nëpërmjet kontakteve të tjera (nëpërmjet duarve etj) me sekrecione. Nga moment i njollave viremia zhduket dhe pacienti nuk është infektues. Kjo është në kundërshtim me sëmundjet e tjera të ngjashme në të cilat pacienti me njolla është ngjitës i infeksionit (si p.sh. fruthi). Zakonisht rreth gjysma e kontaktit familjar të një personi të infektuar mer sëmundjen.
PËRGJIGJIA IMUNE Dy javë pas infeksionit rreth 90% e pacientëve shfaqin antitrupa kundrejt IgM. Piku i nivelit arrin pas afërsisht një muaji dhe mund të persistojë për disa muaj të tjerë. Shfaqja e IgG ndodh afërsisht pas tre ose katër javëve dhe ato persistojnë pa kufi duke krijuar një imuntet për tërë jetën.
DIAGNOZA Diagnoza bazohet në njollat por edhe në testin serollogjik. Prezenca e IgM antivirale është tregues i infeksionit të kohës së fundit.
Tek pacientët me anemi kronike, të tilla si anemia e qelizave në formë drapëri, në të cilën eritrocitet jetojnë shumë pak, sëmundja e pestë mund të jetë shumë serioze dhe mund të rezultojë në një krizë aplastike. Kjo ndodh për shkak se virusi replikohet në paraardhësit e eritrociteve dhe përkohësisht interferon me prodhimin e eritrociteve. Këta pacientë zakonisht nuk kanë njolla karakteristike dhe në fakt mund të shfaqin zbehtësi dhe malaise. Mbasi infeksioni ka kaluar, kalojnë dhe shënjat. Persona të tjerë, të cilët kanë nevojë për vëmëndje mjekësore si rezultat i infeksionit me parvovirus B-19, janë ata me sistem imun të ndrydhur (pacientë me transplant organesh, pacientë me leukemi ose formë tjetër të kancerit ose një infeksin të VIH).
|
||||||||||||||||||||||
INFEKSIONI GJATË BARËS Virusi, zakonisht, nuk ka efekt tek gratë shtatzëna edhe sikur nëna nuk të mos jetë një prej 50% të popullatës me imunitet të përjetshëm si rezultat i infeksionit të mëparshëm. Në rreth një të tretën e infeksioneve maternalë virusi e kalon placentën: megjithatë, në rreth 5% të infeksioneve maternalë që ndodhin në gjysmën e parë të shtatzanisë, nëna mund të shfaqë një anemi serioze dhe mund të rezultojë në nxjerrje të fetusit. Në fetus, virusi replikohet në qelizat eritroide duke shkaktuar anemi fatale dhe një hydrops fetal jo immune (NIHF) në rreth tre të katërtat e rasteve dhe një NIHF idiopatike në pjesën tjetër. Hydropset zakonisht ndodhin rreth 4 javë pas infeksionit maternal.
Nuk ka vaksinë dhe trajtim për
sëmundjen e pestë megjithëse shënjat e ethes mund të të adresojnë atje. Tek
adultët, aspirina mund të ndihmojë në dhëmbjen e kyçeve. Në rastet e anemisë së
rëndë, hospitalizimi dhe transfuzioni i gjakut mund të jenë të nevojshme. Në
rast se ka një sistem imun të ndrydhur, kërkohet dhënia pasive e imunglobulinave.
Në aneminë fetale, mund të jetë i nevojshëm transfuzioni intrauterin i gjakut.
|
|||||||||||||||||||||||
PARVOVIRUSËT Parvovirusët janë të vegjël (30nm - parvum = i vogël), virusë të zhveshur me ADN ikozahedrale me një zinxhir të vetëm ADN me rreth 50 kB. ADN e paketuar mund të jetë ose sens (e njëjtë me mARN) ose antisens. Të dyja format paketohen në një raport afërsisht të njëjtë. Replikimi i virusit kërkon që qeliza bujtëse të jetë në procesin e replikimit të ADN (në shumzim) në fazën S që nuk ndodh tek virusët e tjerë, ata nuk iniciojnë sintezën e ADN së qelizës. Kjo nënkupton që parvovirusët janë kërkues strikt që qelizat e trupit të jenë në ndarje si p.sh. ato të sistemit eritropoietik dhe sistemit imun. Pas infeksionit, zinxhiri i vetëm i ADN futet në bërthamë ku enzimat riparuese të qelizës e kthejnë atë në një ADN dy zinxhirorëshe. Ka tre promotorë nga të cilët ARN polymeraza e qelizës bujtëse bën tre transkripte që kanë funde 5' të ndryshme por funde të njëjtë 3'. Ndodh gjithashtu dhe një gërshetim ARN që rezulton në disa proteina të lidhura me sekuencat përkatëse. Virusi bën replikimin e enzimës por kjo nuk është një polimerazë. Ajo çan rrethin e mbyllur të ADN duke bërë një zinxhir të vetëm të ADN genomike. Parvovirusi B19 i njeriut është i ndryshëm nga parvovirusët të cilët shkaktojnë probleme në macet dhe qentë. Njeriu duket se është bujtësi i vetëm natyral i parvovirusëve humanë. Tek qentë, parvovirusi shkakton sëmundje të rëndë. Panleukemia feline në macet shkaktohet nga parvovirusi dhe shkakton vdekshmëri si rezultat i shkatërrimit të sistemit imun. |
|||||||||||||||||||||||
|