Şekil 9A
Dünyada ölüme neden olan sebepler 1999
WHO
Şekil 9B
Dünyada ölüme neden olan sebepler 2012
WHO
Şekil 9C
Dünyada ölüme neden olan sebepler 2012 yüzde olarak
Şekil 9D
Yeni HIV infeksiyonları, AIDS ölümleri ve HIV ile yaşayan kişi, dünyada
1990-2007
Şekil 9
|
AIDS 13 yaşından daha yaşlı kişilerde kanın mm3 ünde 200 hücreden az bir CD4 +
hücre sayısında bireyin şiddetli immünosupresyon ya da bir HIV enfeksiyonunun
göstergesinin 25 koşuldan birinin varlığı olarak tanımlanır. AIDS, sürekli,
ilerleyici ve patojenik bir enfeksiyonun son noktasıdır. HIV yaygınlığı ile
gelişmekte olan ülkelerde, gelecek nesiller için HIV ve komplikasyonları bizimle
birlikte olacak. AIDS'in dünya genelinde artık ölümün önde gelen nedenidir (Şekil
9).
Geçtiğimiz otuz yıl içinde, AIDS
dünyada 39 milyondan fazla hayat almıştır. 2014 yılında, yaklaşık 36.9
milyon, dünyadaki HIV ile enfekte insanların yaklaşık %70'inin olduğu Sahra
altı Afrika'da yetişkin enfeksiyonu prevalansının yaklaşık % 6 olduğu tahmin
edilmiştir. Aynı yıl, 15 yaş altı 150.000 olmak üzere 1.2 milyon kişi
ölmüştür.
Günlük yaklaşık 6.000 yeni HIV
enfeksiyonu tüm dünyada ortaya çıkar ve bunların % 90'ının üzerindeki,
gelişmekte olan ülkelerde bulunmaktadır. Yani 2014te 2 milyon (220 bini 15 yaş
altındaki çocuklardadır). Yetişkin enfeksiyonların, %40ı kadınlarda ve % 15i
15-25 yaş bireylerdedir. Son yıllara kadar, perinatal enfeksiyonlu çocukların
çoğu HIV ile doğuyordu ama genellikle anti-retrovirütik ilaçların kullanımı ile
perinatal enfeksiyon durdurulabilir. HIV'in anneden çocuğa geçişinin % 30-50'si
emzirmenin sonucudur.
2011 yılında HIV ile yaşayan sekiz
milyondan fazla insan düşük ve orta gelirli ülkelerde antiretroviral tedavi
alıyordu ve Dünya Sağlık Örgütü başka bir 7 milyon kişinin antiretroviral tedavi
sağlama hedefini karşılamak için 2015 yılına kadar 15 milyon kişinin kayıtlı
tedavi gerektiğini tahmin ediyor. Bu hedefe ulaşılmış ve Mart 2015'te 15 milyon
enfekte insan antiretroviral tedavi altına alındı. Bununla birlikte bu, enfekte
kişilerin azınlığı olmaktadır. Tedavi stratejileri ve eğitime rağmen, yeni HIV
enfeksiyonlarının ve AIDS'ten ölenlerin sayısı doruğa çıkmış görünüyor (şekil
9D)
|
Şekil 10A
Epideminin değerlendirilmesi. ABDde tahmini AIDS insidansı 2000
Şekil 10B
altta yatan ölüm nedeni olarak HIV Enfeksiyonu Seçilmiş, Evre 3 mortalitesi
Verilerinin Karşılaştırılması (AIDS) Olgu Sunumu ve Ölüm Belgeleri; ABD,
1987−2013
Şekil 10C
Cinsiyete göre ABD'de yetişkinler ve gençler arasında HIV tanısı
(2009-2011).
2008- 2011, yetişkin ve ergen kadınlarda HIV enfeksiyonu tanısı sayısı
azaldı; erkeklerde sayı sabit kalmıştır. 2011 yılında, yaklaşık 50.007
yetişkin ve ergen HIV enfeksiyonu tanısı konuldu; Bunların, tanılar% 79
erkeklerde ve% 21 kadınlarda idi. CDC
Şekil 10D
Evre 3 (AIDS) HIV Enfeksiyonu ile Yetişkinler ve Ergenlerde
Sınıflandırılması, Irk/Köken 19852014
CDC
Şekil 10E
2008'den 2011 boyunca bulaş kategorisine göre yetişkinler ve ergenler
arasında HIV enfeksiyonunun tanı dağılımı,.
Erkek-erkek cinsel temasa atfedilen yetişkin ve ergenlerin HIV enfeksiyonu
oranı 2008 yılında% 55den 2011 yılında% 62'ye yükselmiştir. Erkek-erkek
cinsel temas+enjeksiyon uyuşturucu kullanımı,heteroseksüel temas
veuyuşturucu kullanımına atfedilen teşhis edilmiş HIV enfeksiyonlarının
oranı, 2008 ile 2011 arasında (% 5 artış veya azalma daha az) nispeten sabit
kalmıştır. Teşhis edilen enfeksiyonların çok küçük bir yüzdesi, her yıl
diğer bulaş kategorilerine atfedilmiştir. CDC
Şekil 10 F
HIV ile yaşayan 100 kisi içinde bulaşan yeni HIV enfeksiyonlarının yıllık
sayısı.
Bu rakam aynı yıl HIV yaygınlığı tarafından belirli bir yıl için HIV
insidansını bölünmesi ve 100 ile bu sayı çarpılarak hesaplanır. CDC
|
CENTERS FOR DİSEASE
CONTROL DEN ABD İSTATİSTİKLERİ
HIV/AIDS ABDde ilk kez 1980li yıllarda görüldü ve ölümlere yol
açan sebeplerden biri olarak epidemik gelişti. Ondan sonra da vaka sayıları
azaldı (Şekil 10A, B).
HIV ile enfekte
kişilerin sayısı
2013 sonunda, CDC, HIV / AIDS epidemisinin ölçüsünde yeni
tahminler yayınladı. Bu yaklaşık 1 milyon kişi (950,811) HIV enfeksiyonu ile
yaşayan ≥13 yaş (500 /100.000 nüfus) olduğunu gösterdi. Bu sayı nispeten
istikrarlıdır. Ek olarak, enfeksiyon tanısı almamış 144.000 (%12.8) kişi
tahmin edilmektedir. Bu 1996 yılında 641.086 olan 2003 sonunda yaklaşık
994.000 enfekte Amerikalılar ile karşılaştırır.
Enfekte erkekler 718.300 vaka ve kadınlardan 223.511 olgu ile sayıca ağır
gelmektedir (Şekil 10C). Bu infekte kişilerin ırksal dağılımı:
Irk
(Şekil 10 D) |
Total infeksiyon yüzdesi |
Erkek |
Kadın |
Beyaz |
36 |
17 |
Afrikan Amerikan |
36 |
59 |
Hispanik |
23 |
19 |
Asyalı |
~1 |
~1 |
Amer. Indian/Alaska Native/Pasifik Islander |
<1 |
<1 |
Çeşitli ırklar |
~3 |
~3 |
HIV yaygınlık oranları siyahlar ya da Afrikalı Amerikalılarda (1819/
100.000 nüfus) ve İspanyollar ya da Latinlere (592,9) yaklaşık iki buçuk
kat ve beyazlardan ise sekiz kat (238.4) yüksek idi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde HIV enfeksiyonu mekanizması:
Mekanizma
(Şekil 10E) |
Total infeksiyon yüzdesi |
|
Males |
Females |
Erkek-erkek seksuel ilişki |
69 |
NA |
İV ilaç kullanımı |
12 |
23 |
Erkek-erkek seksuel ilişki ve İV ilaç
kullanımı |
7 |
NA |
Heteroseksuel ilişki |
11 |
74 |
Perinatal bulaş |
~1 |
~ |
Diğer hemofili ve kan transfuzyonu |
~1 |
~1 |
Yeni infeksiyonlar
Her yıl 40000-50.000 yeni kişi HIV ile enfekte olduğu tahmin
edilmektedir. 2014te 44,609 bu şekildedir (2013:47352den düşmüştür).
Bunların %81 yetişkin veya ergen erkekti ve %19 yetişkin ve ergen kadındı.
13 yaşın altındaki çocuklarda yaklaşık 187 yeni vaka. Erkeklerde bu
istikrarlık (Şekil 10F) tutarken kadınlarda yeni enfeksiyonların sayısının
azalıyor.
Yeni enfekte olanların üçte ikisi eşcinsel ve biseksüel
erkekler (Şekil 10F, 10J) ve neredeyse yarısı siyah ya da Afro Amerikandı (Şekil
10G-J, K). Amerika Birleşik Devletleri'nde kadınlarda enfeksiyonlar
genellikle enfekte erkeklerden heteroseksüel temas yoluyla (Şekil 10H) ve en
yüksek sayılar Afro-Amerikan kadınlar arasındadır (Şekil 10L).
|
Amerika Birleşik Devletleri'nde HIV ve
AIDS Hakkında Daha Fazla Bilgi CDC
Şekil 10F - 10N
|
YAŞ İLE YENİ HIV INFEKSİYON TANISI AGE 2011 - 2013 |
|
2011 |
2013 |
13 yaş altı |
165 |
187 |
13-14 yaş |
44 |
45 |
15-19 yaş |
1936 |
1863 |
20-24 yaş |
6943 |
8053 |
25-29 yaş |
6397 |
7825 |
30-34 yaş |
5311 |
6165 |
35-39 yaş |
4515 |
4858 |
40-44 yaş |
4909 |
4820 |
45-49 yaş |
4734 |
4961 |
50-54 yaş |
3383 |
3747 |
55-59 yaş |
1979 |
2467 |
60-64 yaş |
1057 |
1316 |
65 yaş ve üstü |
1808 |
1045 |
TOTAL |
43181 |
47352 |
KÖKENE GÖRE HIV INFEKSIYONU
YILLIK VAKALARI
2011 ve 2013 |
Irk veya köken |
Toplam AIDS vakaları |
|
2011 |
2013 |
Beyaz, not Hispanik |
11996 |
13101 |
Siyah, not Hispanik |
19846 |
21836 |
Hispanik |
8555 |
10117 |
Asian/Pasifik Adalı |
821 |
973 |
Doğal Hawaili/Pasifik Adalı |
68 |
67 |
Amerikan Indian/Alaskalı |
188 |
218 |
Çeşitli ırklar |
707 |
1039 |
|
ABDDE YETİŞKİN VAKALARDA
HIV BULAŞ SAYILARI
2011 ve 2013 |
Erkek |
Kadın |
|
2011 |
2013 |
|
2011 |
2013 |
Erkek-erkek seksuel ilişki |
21005 |
30689 |
İV ilaç kullanımı |
613 |
1154 |
İV ilaç kullanımı |
1052 |
1942 |
Heteroseksuel ilişki |
3,703 |
8031 |
Erkek-erkek seksuel ilişki ve İV
ilaç kullanımı |
916 |
1270 |
Diğer* |
4479 |
93 |
Heteroseksuel ilişki |
2600 |
3887 |
|
|
|
Diğer* |
36 |
99 |
|
|
|
TOTAL |
33221 |
37887 |
TOTAL |
8795 |
9278 |
* hemofili, kan transfuzyonu,
perinatal bulaş, ve risk faktörü raporlanmayan veya tanımlanmayan. |
ABDDE ÇOCUK VAKALARDA
HIV BULAŞ SAYILARI
2011 |
Perinatal |
110 |
Diğer* |
55 |
TOTAL |
165 |
*hemofili, kan transfuzyonu,
perinatal bulaş, ve risk faktörü raporlanmayan veya tanımlanmayan. |
AIDSli Hastalar
2006 yılında, Amerika Birleşik Devletleri ve bağımlı
bölgelerde AIDS ile yaşayan kişilerin tahmini sayısı (virüs tarafından
enfeksiyondan ziyade aşikar hastalık) 448.871 idi. 50 eyalet ve District
of Columbia'da, bu 432.915 yetişkin ve ergen ve 3775 13 yaşın altında
çocuklardı.
Salgının ilk yıllarında, AIDS vakası her yıl %65-95
arttı ama kısmen yüksek risk altında olanlar hedef önleme çabalarının
bir sonucu olarak, artış oranı 1990 ortalarında yılda % 5'in altına
düşürüldü. Bu HIV kombinasyon tedavilerinin verilmesinden önce olmuştur.
1996 yılında, tahmini AIDS insidansı %6 ile ilk kez düştü. AIDS'li
insanlar arasında ölümlerin de, 1996 yılında ilk kez % 25 düştü (Şekil
10A)
Because of anti-retroviral therapy, most infected
persons do not now progress to overt disease (stage 3 AIDS) and so, as
many patients infected in the earlier stages of the epidemic have died,
the number of people living with overt the manifestations of the disease
(rather than an HIV infection) has decreased dramatically. In the United
States, the number of people with stages 3 AIDS in 2013 was 26,688
(20,256 males, 6,424 females and 8 children under 13).
Not: başarılı kemoterapötik müdahale sonucu HIV
enfeksiyonu ile daha fazla insan hayatta olduğundan, popülasyondaki
bulaşıcı insanların sayısı az kişi AIDS'ten ölüyor olsa bile yükseliyor
(Şekil 10C). Böylece, AIDS ölümlerinde düşüşler devam ederse aynı
zamanda hem önleme ve hem de tedavi hizmetlerine yönelik artan
ihtiyacada işaret ederek, HIV yaygınlığında bir artış olacaktır.
ABDde Ölümler
En az 658.000 enfekte Amerikalı AIDS'ten öldü (2012de
13713 dahil). Bunlarında, yaklaşık %1i 13 yaş altı çocuklardı.
|
Sahra-altı Afrika ve dünyada yaşam beklentisi. 1960 - 2010
HIV taşıyan insanlar, yeni enfeksiyonlar ve ölümlerde küresel
eğilimler 1990-2011 UNAIDS
Şekil 11
TOTAL INFEKSIYONLAR
1998
2005
2011
2014
HIV ile yaşayan çocuk ve yetişkinler
UNAIDS
2014 çocuklar
UNAIDS
Total HIV infeksiyon istatistikleri, kıtasal
Şekil 12A
YENİ INFEKSIYONLAR
2014 yetişkin ve çocuklar
2014 Çocuklar
ÖÜMLER
2014 yetişkin ve çocuklar
2014 Çocuklar
Şekil 12B
Yeni HIV ile enfekte insan sayısı, 20012011, by region
UNAIDS
Şekil 12C
|
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ VE
UNAIDSTEN DÜNYA İSTATİSTİKLERİ
2001 yılında, dünyada HIV ile enfekte olan toplam 29 milyon
insan vardı. On yıl sonra, 19 milyonu infekte olduğunu bilmese de, 2011 yılında,
bu sayı 34 milyona yükseldi (Şekil 12B). Salgın yükünde ülkeler ve bölgeler
arasında önemli farklılıklar devam etse de, bu dünya çapında 15-49 yaş arası
yetişkinlerinde tahmini %0.8dir. Son on yılda artışın çoğu Sahra altı Afrika'da
olmuştur. 2014te 36.9 milyon kişi HIV ile infekte (15 milyon kişi
anti-retroviral ilaç alabiliyor).
Küresel olarak, büyük ölçüde antiretroviral tedaviye erişim
dolayı, yeni enfeksiyonların sayısı yılda 3.2den-2.1 milyona düştü. Benzer
şekilde 2014te, yıllık ölüm sayısı tahmini 1,9 dan 1.2 milyona düşmüştür.
2000 yılı itibariyle, HIV enfeksiyonları batıda sabitlendi ve
Batılı heteroseksüelleri tehdit eden enfeksiyon dalgası gerçekleşmemiştir. Ancak,
bu başka yerlerde böyle değildi, Güney Asya ve Güney Afrika'da büyük artışlar
vardı. Şimdi ise, yeni enfeksiyonların sayısı dünyanın çoğunda düşüyor (Şekil
12C). UNAIDS göre, HIV enfeksiyonu oranlarında dik düşüşe sahip ülkelerden yirmi
üçü Sahra Güneyi Afrika'da bulunmaktadır. Bu bölgede, 2011 yılında yaklaşık 1,8
milyon kişi HIV ile enfekte oldu. Bu 2001'e (yaklaşık 2,4 milyon) göre % 25 daha
düşüktü. Ancak, Sahra-altı Afrika'da 2011'de, yetişkinlerin ve çocukların %71
yeni enfekte olarak gerçekleşmiştir. Ne yazık ki, eğilim diğer az ülkede olumlu
ve en az dokuz ülkede (Bangladeş, Gürcistan, Gine-Bissau, Endonezya, Kazakistan,
Kırgızistan, Filipinler, Moldova Cumhuriyeti, Sri Lanka) ise, 2011 yılında yeni
enfekte kişi sayısı 2001 yılından en az % 25 daha yüksek idi.
AIDS'ten ölenlerin sayısı 2000'lerin ortalarında düşmeye başladı
(Şekil 9D). 1997 yılında maksimum ulaşan HIV enfeksiyonu, antiretroviral
ilaçların yüksek kullanılabilirliğine bağlı olarak istikrarlı düşüş gösterdi. Bu
düşüş devam etti ve bazı ülkelerde AIDS ile ilgili ölümlerin sayısında düşmeyle
artmaktadır.
2014 yılında, dünya çapında yaklaşık 1,2 milyon kişi AIDS ile ilgili nedenlerden
öldü, yaklaşık 2,3 milyon AIDS ile ilgili ölümlerin meydana geldiği 2005 ile
karşılaştırıldığında AIDS'e bağlı mortalitede %48 düşüş oldu.
2003 yılından bu yana %60 düşüş (çocuklarda 560 000 yeni
enfeksiyon) ve 2009 yılından bu yana %49 düşüş (çocuklarda 430 000 yeni
enfeksiyon) ile 2014 yılında 220 000 çocuk HIV ile enfekte oldu. 2014 yılında
HIV enfeksiyonu edinilen çocukların %86'ından fazlası Sahra-altı Afrika'da
yaşıyordu. Orada, yeni enfekte çocuk sayısı 2009 den 2011'e %24 düştü.
Afrika
Sahra-altı Afrika'da, 2014 yılında 1,4 milyon yeni
enfeksiyon olmak üzere tahmini 25 milyon (24 milyon-28,7 milyon, 2014
şekilleri) HIV ile enfekte kişi vardır. Bu yirmide bir yetişkin nüfusun
(%4.8) enfekte olduğu anlamına gelir. 2001 yılında Sahra-altı Afrika'da, 2,4
milyon yeni enfeksiyon ile 20,9 milyon (2001 ve 2014 arasında %20 artış)
enfekte kişi vardı. Böylece, 21. yüzyılın ilk on yılında, yeni HIV
enfeksiyonları oldukça düştü.
Bölgede ölen tüm insanların % 70'ini hala AIDS'ten olmasına rağmen
Sahra-altı Afrika'da AIDS ile ilişkili nedenlerden ölenlerin sayısı, 790 bin
azalmıştır. Batı ülkelerinde aksine, genç Afrikalı kadınların, genç
erkeklere göre HIV ile enfekte olması daha muhtemeldir. UNAIDS göre,
Sahra-altı Afrika'da HIV ile yeni enfekte kişilerin % 60 kadın ve fark
artmaktadır. Sahra-altı Afrika'da birçok ülkede kadınlar erkeklerden daha
erken yaşta HIV ile enfekte oluyor. Sahra-altı Afrika'da ortalama her 10
genç erkek için HIV ile yaşayan 36 genç kadın ile infeksiyon düzeylerinde
farklılıklar gençler (15 yaş - 24 yaş) arasında telaffuz edilir.
AIDS Sahra-altı Afrika'da yaşam beklentisinde azalma ve
çocuk ölümlerinde artışdan sorumludur fakat anti-retroviral terapinin
yaygınlaşmasıyla yaşam beklentisinde tekrar artış başlamıştır (Şekil 11).
2006 yılında Sahra-altı Afrika'da yetişkinler için genel
enfeksiyon oranı % 5,9 oldu ama birkaç ülkede kentsel alanlarda % 30'un
üzerinde enfeksiyon oranlarını rapor edildi. Bazı Kenyalı ve Zambiya
kasabalarda, 20 yaşında 5 kızın biri HIV-pozitif. 25 yaş üstü erkeklerin,
HIV ile enfekte olma oranı % 40 gibi yüksek olabilir. Botsvana'da,
Francistown büyük kent merkezinde hamile kadınların neredeyse yarısı HIV-pozitifliği
ile, HIV ile yaşayan erişkin nüfusun oranı altı yıllık bir süre içinde iki
katına çıktı. 2011 yılında, enfeksiyonun en üst düzeyde raporladığı ülke %26
(190,000 kişi) oranı ile Swaziland oldu. Güney Afrika 2,9 milyonu kadın
olmak üzere 5,6 milyon HIV ile enfekte kişilerin en yüksek sayısı vardır.
1995 yılından bu yana, antiretroviral tedavi Sahra altı
Afrika'da yıllık 9 milyon olmak üzere, düşük ve orta gelirli ülkelerde 14
milyon yaşam kurtardı.
Asya-Pasifik
2014 yılında, Asya/Pasifik bölgesinde (Güney ve Güney Doğu
Asya ve Oceana) yaklaşık 21000 çocuk, 340.000 kişi HIV ile enfekte oldu. Bu
bölgede toplam enfekte nüfus tahmini 5 milyon kişi (aralık; 4.5 5.6 milyon)
200 bini 15 yaş altıdır. 2014te 13 bini çocuk 240 bin kişi AIDS ile
ilişkili sebeplerden ölmüştür.
Hindistan'da, enfeksiyon oranı % 1 altında ama bu vakaların
toplam sayısı 2,1 milyon enfekte insanlar vardı anlamına gelir ve
Hindistan'ı sadece Güney Afrikanın arkasına koyar. HIV enfeksiyonunun Hint
salgını çoğunlukla intravenöz ilaç kullanımından kaynaklanır.
Çin 2012 yılında tahmini 780.000 (620,000-940,000) HIV ile
enfekte kişi ile sorunu daha az şiddetlidir (prevalans oranı: <% 0.1 ). 2004
yılında, artan enfeksiyon oranını önlemek için önlem alınmasaydı, 2010
yılında Çin'de 10 milyon vaka olurdu diye tahmin edilmiştir. Ancak bu
gerçekleşmemiştir.
Düşük ve Orta Gelirli
Ülkelerde Tedaviye Erişim
UNAIDS'e göre, 2007 yılında sadece 2,9 milyon HIV ile
enfekte kişi antiretroviral ilaçları alıyordu ama antiretroviral tedavi
2011'in sonunda 8 milyon kişiye ulaştı 2015te bu sayı 15 milyonu buldu.
|