x | x | |||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
x |
BAKTERIOLOGJIA | IMUNOLOGJIA | MIKOLOGJIA | PARAZITOLOGJIA | VIROLOGJIA | |||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
E-MAIL DR BERXHOLI | ||||||||||||||||||||
LIDHJE ME SEKSIONE TĖ TJERA TĖ VIH DHE SIDA JANĖ NĖ FUND TĖ KĖSAJ FAQEJE |
||||||||||||||||||||
BURIMET WEB
Lexoni raportet orgjinale tė 1981-1982 MMĖR njė smėundje tė re tė
pamjaftueshmėrisė immune nė komunitetin e Gays.: Limfoma difuze, e padiferencuar jo-Hodgkins midis meshkujve homoseksualė Shtetet e Bashkuara
Raporti i parė i transfuzionit - lidhur me pamjaftueshmėrisė imune nė
Dhjetor 1982:
Raport i parė i hemofilėve lidhur me pamjaftueshmėrinė imune nė
Korrik 1982:
Moment i rėndėsishėm nė epidemiologjinė e SIDA nga CDC. Lidhje me shumė
materiale tė rėndėsishme MMWR
Histori e SIDA
|
Pneumonia nga Pneumocystis, qė shkaktohet nga kėrpudhat parazitė (Pneumocystis carini - tani ėshtė riemėruar Pneumocystis jiroveci, Figura 3A), ėshtė gjithashtu njė sėmundje e rrallė nė Shtetet e Bashkuara. Gjatė periudhės midis viteve 1967 dhe 1978, kanė ndodhur nė Los Anxhelos vetėm 5 raste tė kėsaj sėmundjeje; megjithkėtė vetėm nė vitin 1981 janė vrejtur pesė raste nė tė njėjtėn zonė. Nė kėtė rast ka qėnė e kundėrta pasi tė gjithė pacientėt ishin tė rinj homoseksualė. Numuri i partnerėve seks prej kėtyre pacientėve duket se ėshtė mė i rėndėsishėm nė atė qė sėmundja ishte veēanėrisht prevalente midis individėve tė pėrzier dhe partnerė tė kėtyre individėve. Nuk u panė raste tė limfomave tė shpėrndara dhe tė padiferencuara lymfoma jo-Hodgkins, nė popullatėn e tė rinjve meshkuj tė moshės (20 - 39 vjeē) tė zonės sė San Fraciskos nė periudhėn midis 1977-1980. Megjithkėtė nga Marsi i vitit 1981 Janar tė vitit 1982, brėnda 10 muajve u shfaqėn 4 raste jo tė zakonshme tė cilėt ishin po nga popullacioni i meshkujve homoseksualė. Gjatė 1982, njė pamjaftushmėri immune u gjet tek hemofilet ( Korrik), persona tė cilėt marrin gjak nėpėrmjet transfuzionit (Dhjetor) dhe pėrdorues intravenozė tė drogės tė cilėt shpėrndanin injektorėt. Pėr mė tepėr, nga Janari i vitit 1983, u pa e qartė qė partnerėt seksualė femra tė kėtyre pacientėve gjithashtu morėn sėmundjen. Nė kuptimin e kėsaj ishte e qartė qė pjesmarrės ishte agjenti infektiv; agjenti ose kishte kaluar gjatė aktit seksual ose ishte marrė nėpėrmjet transfuzionit tė gjakut(dhėnies sė gjakut) ose (produkteve tė gjakut) nga njė person tjetėr. Nė tė njėjtėn kohė me kėto ngjarje qė ndodhnin nė vėndet perėndimore, mjekėt nė Uganda panė syndromin e sėmundjes sė mbeturinave tė cilėt e quajtėn sėmundje dredharake. Pamja e qelizave-humbje zgjedhėse e qelizave ndihmėse T (Th-CD4+) supozohet pėr virus. Por agjenti infektiv ishte vėshtirė tė identifikohej nė fillim pėr shkak se ai nuk rritej nė qelizat T4 tė memorjes. Zbulimi i VIH varet nė rritjen e virusit in vitro qė kėrkon pėrdorimin e qelizave T4 tė aktivizuara. Sėmundja orgjinale u emėrua sarkoma Kaposi's dhe infeksionet oportunistike (IOSK) dhe mandej pamjaftueshmėri immune e lidhur me Gay (PIMG) por tani ne dimė qė ajo ėshtė syndromi i fituar i pamjaftueshmėrisė immune ( SIDA nė anglisht AIDS ose pėrsėri SIDA nė Frėngjisht apo Spanjisht). SIDA ėshtė thuajse gjithmonė fatale si rezultat i ndrydhjes sė imunitetit dhe qė pasohet nga infeksionet oportunistike. Nga epidemia rezulton nė vdekje mė shumė se gjysma e pacientėve.
Ēelsi pėr rritjen e VIH u gjet me realizimin qė, ndėrsa ai nuk rritet nė limfocitet e memorjes, rritet nė qelizat T4 qė janė aktivizuar me cytokinė tė quajtur interleukinė-1. Virusi u izolua nė vitin 1984 nga Luc Montanier (Instituti Pastėr, Paris) dhe Robert Gallo (NIH, Bethesda, SHBA). Montanier e quajti virusin virusi i lymfoadenopatisė (VLA) dhe Gallo, i cili ka zbuluar pėr herė tė parė virusin e leukemisė sė njeriut (VLTH-1), e emėrtoi VLTH-3. Sot ne e njofim atė si virusin e pamjaftueshmėrisė imune tė njeriut (VPIH). Njė pamje e ngjashme qelizore u pa nė disa raste tė infeksionit tė leukemisė sė felinėve dhe infeksionit tė VLTH-1 qė do tė thotė humbje selektive e njė klase specifike tė qelizave duke i dhėnė kėshtu rritje pamjaftueshmėrisė immune qė mendohet se shkaktari i SIDA ėshtė njė virus. |
|||||||||||||||||||
VIDEO Shif njė video prej 17 minutash duke parė mbrapa nė ditėt e para tė CDC pjesėmarrėse nė epideminė e SIDA |
||||||||||||||||||||
Figura 3A Cystet e Pneumocystis carinii nė SIDA. Ngjyrimi me argjend methenamine. Histopatologjia e mushkėrisė tregon cyste karakteristike me formėn e kupės dhe grumbuj tė ngjashme me cyste me mure tė trashė. CDC/ Dr. Edwin P. Ewing, Jr. |
||||||||||||||||||||
Figura 3B Sarkoma Kaposi's |
Infiltrat rreth venave tek sarkoma Kaposi qė tregojnė njė pėrzierje tė qelizave
boshtore, inflamatore dhe njė hapėsirė rreth enėve.
The
Johns Hopkins Autopsy Resource (JHAR). Image Archive. Sarkoma Kaposi's (lėkurė). Bristol Biomedical Image Archive, University of Bristol. Pėrdoret me leje Lėkurė me SIDA e lidhur me sarkomėn Kaposi's Bristol Biomedical Image Archive, University of Bristol. Used with permission |
|||||||||||||||||||
Lezionet nė stomakun e njė pacienti me sarkoma Kaposi's | ||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
|
Kthehu nė seksionin e virologji tė Microbiology and Immunology On-line
|